คุณแม่คงได้ฟังมาบ่อยๆ ว่าปัญหาในการให้ลูกกินนมแม่ มักเกิดจากลูกดูดนมจากเต้าไม่ถนัด ดังนั้น คุณแม่เริ่มต้นให้นมในท่าที่ถูกต้องตั้งแต่แรกย่อมจะหลีกเลี่ยงปัญหาได้สารพัดเลยทีเดียว

1. นั่งหลังตรง วางเท้าราบกับพื้นเรียบ ตักอยู่แนวราบ

 

2. อาจเลือกใช้หมอนหรือเบาะวางบนตักเพื่อรับน้ำหนักตัวลูกและหนุนให้ลูกอยู่ในระดับเท่าๆ กับเต้านมพอดีๆ

3. เมื่อลูกดูดนมข้างซ้าย ให้ใช้มือขวาโอบอุ้มลูกไว้ และสลับกันเมื่อเปลี่ยนเต้า ศรีษะ คอ และหลังของลูกควรอยู่ในแนวตรงและเงยหน้าไปข้างหลังเล็กน้อย

4. หนุนรองด้านล่างของศรีษะและคอของลูกเพื่อให้ลูกขยับคอและศรีษะไปตามจังหวะดูดได้สะดวก

6. ใช้เต้านมหรือหัวนมแตะปากลูกเบาๆ รอให้ลูกอ้าปากกว้างเหมือนหาว นี่คือการกระตุ้นรีเฟล็กซ์อ้าปาก (Rooting reflex)

7. พอลูกอ้าปากกว้าง ขยับให้คางลูกแตะบริเวณใต้หัวนมริมฝีปากบนของลูกจะพอดีกับหัวนม ริมฝีปากล่างควรจะอมลานหัวนมด้านล่างเข้าไปในปากด้วย ลิ้นจะอยู่ในลักษณะเหยียดเต็มที่ในปาก ศรีษะลูกอยู่ในลักษณะตรง ไม่บิดไปข้างๆ

8. เมื่อลูกอยู่ในท่าดูดได้ถนัดดีแล้ว คุณแม่จะขยับแขนที่หนุนอุ้มลูกบ้างก็ย่อมได้

ตรวจสอบดูว่า ลูกดูดนม ถนัดแค่ไหน

•  

  ลูกอ้าปากกว้างดี

• คางของลูกจรดกับเต้านมแม่

• ตัวลูกอยู่ในแนวเส้นตรง

• ปากลูกอมทั้งหัวนม และด้านล่างของลานหัวนม

• ลูกอมนมแม่เข้าไปเต็มปากแล้ว

• ริมฝีปากลูกอ้ากว้างในขณะอมหัวนม

• จมูกลูกไม่ถูกสิ่งใดกดเบียด

• ลูกเริ่มดูดทันที จากนั้นค่อยๆ ปรับจังหวะดูดแรงและหนาขึ้น

• ขณะดูดนม สังเกตเห็นขากรรไกรและใบหูของลูกขยับเล็กน้อยตามจังหวะการกลืน

• แม่ลูกได้สบตากันด้วย

เคล็ดลับของท่าให้นม

•  

  ให้นมในท่านั่ง ถ้าเก้าอี้ก้นลึก ควรเตรียมหมอนไว้ใกล้มือหลายๆ ใบ เอาไว้หนุนหลังคุณแม่ให้นั่งถนัดขึ้น

• หาอะไรมาหนุนเท้า อย่างเช่น ม้านั่งเตี้ย หรือสมุดโทรศัพท์ เพื่อปรับให้ตักอยู่ในแนวราบ

• ห่อแขนลูกให้แนบลำตัว หากไม่ชอบให้ลูกยกมือปัดโน่นปัดนี่เวลาดูดนม ลองใช้ผ้าห่อแขนลูกให้แนบลำตัว

• อุ้มลูกเข้ามาแนบทรวงอก ไม่ใช่ยื่นเต้านมไปหาปากลูก เพราะประการหลัง คุณแม่อาจอยู่ในท่าไม่ถนัด และอาจทำให้น้ำนมไหลไม่สะดวก

• เขี่ยริมฝีปากลุกเบาๆ ถ้าลูกไม่ยอมอ้าปากกว้างๆ ลองใช้ปลายนิ้วหรือหัวนมคุณแม่เขี่ยเบาๆ ที่ริมฝีปากบนของลูก เพื่อกระตุ้นให้ลูกอ้าปาก อาจต้องทำอยู่สองสามรอบจึงจะเห็นผล อย่าเพิ่งวิตกเกินควร ถ้ายังไม่ได้ผลในครั้งแรกๆ

• ไม่จำเป็นต้องอมลานหัวนมทั้งหมด การดูดนมที่ถูกต้อง ลูกไม่จำเป็นต้องอมลานหัวนมทั้งหมด ขอเพียงอมลานหัวนมส่วนล่างให้มากเข้าไว้ เห็นลานหัวนมส่วนบนบ้างก็ไม่เป็นไรคุณแม่อาจขอให้ใครช่วยดูด้วยว่าลูกอมหัวนมได้ถูกต้องหรือยัง

• อย่าบีบหรือกำเต้านมขณะที่ลูกดูด อย่างมากที่สุดควรทำแค่ใช้มือสอดราบชิดซี่โครงใต้ฐานทรวงอกเพื่อหนุนยกเต้านมขึ้น

• ให้ลูกดูดนมข้างแรกให้นอนราบตราบเท่าที่ลูกต้องการ ต่อเมื่อลูกอ้าปากปล่อยหัวนมแล้วจึงค่อยเปลี่ยนเป็นอีกข้าง

• หัดให้นมในท่านอน เมื่อคุณแม่ชำนาญกับการให้นมในท่านั่งแล้ว ก็ถึงคราวหัดให้นมในท่านอน ซึ่งจะมีประโยชน์และสะดวกมากในเวลากลางคืน

• เทคนิคที่ทำให้ลูกปล่อยปากจากหัวนม คือใช้นิ้วก้อยสอดเข้ามุมปากลูกอย่างนุ่มนวลเพื่อคลายแรงดูด หัวนมจะหลุดจากปากลูกโดยง่าย อย่าใช้วิธีดึงนมออกจากปากลูก คุณแม่จะเจ็บได้

• ขอคำแนะนำจากผู้รู้ ถ้าคุณแม่ไม่แน่ใจว่า ทำท่าต่างๆ เวลาให้นมลูกถูกต้องหรือยัง ควรขอคำแนะนำจากคุณหมอ พยาบาล หรือที่ปรึกษาการให้นมเสียก่อนปัญหาจะบานปลาย

[ ที่มา...นิตยสารบันทึกคุณแม่ No.170 September 2007 ]